شرایط و مراحل قانونی استرداد جهیزیه

در قانون ما هیچ تعریفی از جهیزیه زوجه نشده است و تعریفی که از آن ارائه می شود با توجه به عرف جامعه می باشد. جهیزیه به آن دسته از اموال و وسایل منزل گفته می شود که زوجه هنگام شروع زندگی مشترک همراه خود به منزل همسرش می آورد. در برخی موارد نیز پیش می آید که با ایجاد اختلاف میان زوجین، زوجه تصمیم به پس گرفتن جهیزیه خود می گیرد. باید توجه داشت که برای انجام این کار شرایط و مراحل خاصی باید وجود داشته باشد. با جعفرصادق دادگر، وکیل ارومیه همراه باشید در ادامه می خواهیم شما را با نحوه استرداد جهیزیه و مراحلی که برای آن نیاز است طی شود، آشنا کنیم.

استرداد جهیزیه از شوهر

هنگامی که یک زن به منزل همسر خود جهیزیه می آورد، به این معنا نیست که مالکیت آن لوازم از زن گرفته می شود. مرد تنها حق استفاده از آن لوازم را دارد. بنابراین از آن جایی که زن هیچ تکلیفی برای آوردن جهیزیه به منزل همسر را ندارد و در صورتی که بیاورد نیز مالکیت آن لوازم همچنان با زن است، پس هر زمان که بخواهد می تواند جهیزیه خود را از شوهر پس بگیرد که در اصطلاح به آن استرداد جهیزیه گفته می شود. برای پس گرفتن جهیزیه از شوهر راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه به تمام این راه ها اشاره کرده ایم.

بردن جهیزیه بدون اجازه شوهر

یکی از پرتکرارترین سوالاتی که در مورد استرداد جهیزیه پرسیده می شود این است که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر نیز این کار را انجام دهد؟

در پاسخ به این سوال می توان گفت چون زن از نظر شرعی و قانونی تکلیفی برای خرید نداشته است، پس مالک این اموال منقول بوده و می تواند بدون اجازه شوهر نیز آن ها را ببرد. البته توجه داشته باشید که زن تنها حق دارد، لوازمی را از منزل ببرد که در ابتدای زندگی مشترک خریداری کرده است. نه لوازمی که در طول زندگی مشترک و پس از استهلاک لوازم قبلی خریده شده اند. بنابراین بردن جهیزیه بدون اجازه شوهر جرم نیست، مگر اینکه زن سوء نیتی داشته باشد و اموالی را با خود ببرد جزء جهیزیه وی نبوده است.

استرداد جهیزیه با سیاهه

منظور از سیاهه همان لیست اقلام جهیزیه است که تهیه آن از دیرباز در کشور ما بسیار رایج می باشد. به این صورت که زوجه لیستی از تمام اقلامی که به منزل همسر آورده را تهیه می کند و زوج آن را امضاء می کند. حتی برخی افراد این لیست را به امضای چند شاهد نیز در می آورند، البته انجام این کار ضروری نیست و امضای زوج کافی است.

نکته : در برخی موارد نیز دیده می شود که زوجه درخواست استرداد طلاهای خود را نیز دارد. با اینکه طلاها جز جهیزیه محسوب نمی شوند اما مالکیت آن ها نیز با زوجه می باشد. اگر از آن هم لیستی تهیه شده و زوج آن را امضا کرده باشد، زوجه برای پس گرفتن آن ها نیز می تواند دادخواست بدهد.

مراحل استرداد جهیزیه

1. زوجه باید به دفتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه کرده و دادخواست استرداد جهیزیه خود را ثبت کند.
2. پرونده به شعبه دادگاه ارجاع داده شده و برای آن وقت تعیین می شود.
3. پس از شنیدن اظهارات طرفین اگر دلایل و خواسته زن برای قاضی شعبه مورد قبول باشد، شوهر ملزم به استرداد جهیزیه خواهد بود.

توجه داشته باشید که زوجه می تواند از شهادت شهود، لیست سیاهه که به امضای مرد درامده است و… در دادگاه استفاده کند.

دادخواست استرداد جهیزیه

هنگامی که زوج و زوجه برای استرداد جهیزیه به توافق نرسند از راه دیگری یعنی ارائه دادخواست استرداد جهیزیه و اقامه دعوا استفاده می کنند. بنابراین دادخواست استرداد جهیزیه دادخواستی است که به دادگاه ارائه می شود. نحوه تنظیم آن نیز با وارد کردن اطلاعات مربوط به خواهان و خوانده و همچنین تکمیل اطلاعات مربوط به شرح خواسته صورت می گیرد.

استرداد جهیزیه قبل از طلاق

سوالی که این جا برای بسیاری از افراد پیش می آید این است که آیا بردن جهیزیه قبل از طلاق امکان پذیر است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که قطعا این کار امکان پذیر است اما خیلی کم پیش می آید که خانم ها قبل از طلاق و در دوران زندگی مشترک درخواست استرداد جهیزیه خود را بکنند.

هزینه استرداد جهیزیه

بسیاری از افراد تصور می کنند استرداد جهیزیه هزینه ای در بر ندارد. در صورتی که چنین نیست و هزینه بسته بندی و استرداد آن بر عهده زن می باشد. علاوه بر این هزینه ها مطابق با تعرفه دستگاه قضایی هزینه استرداد سه و نیم درصد از ارزش کل اقلام موجود در جهیزیه است.

مدت زمان استرداد جهیزیه

نحوه استرداد جهیزیه بسیار ساده می باشد از این رو زمان بر نیست. تنها کافیست زوجه یک دادخواست و همچنین در صورت وجود سیاهه جهیزیه را به دادگاه ارائه کند. پروسه بازپس گرفتن از زمان اقدام تا دریافت جهیزیه 1 تا 2 ماه طول خواهد کشید.

مرجع صالح رسیدگی

در صورتی که ارزش مادی جهیزیه کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، مرجع صالح رسیدگی شورای حل اختلاف است. اما اگر ارزش جهیزیه بالاتر از ۲۰ میلیون تومان باشد دادگاه خانواده به آن رسیدگی می کند.

 

جمع بندی

تمام زنان برای داشتن زندگی بهتری از سر محبت و نه وظیفه به منزل همسر خود اقلامی را می آورند که به آن جهیزیه می گویند. اما شرایط زندگی گاهی این گونه می باشد که زوجه چه قبل از طلاق و چه بعد از آن تصمیم به استرداد جهیزیه خود می گیرد، اما متاسفانه بسیاری از افراد با نحوه انجام این کار آشنا نیستند. بنابراین بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل متخصص در این زمینه مشورت کنند. اگر برای شما نیز چنین مشکلی پیش آمده و به راهنمایی و مشورت نیاز دارید می توانید با جعفر صادق دادگر، بهترین وکیل خانواده در ارمیه تماس بگیرید تا شما را در تمام این مراحل همراهی کند و به نتیجه دلخواه برساند.

 

سوالات متداول