یکی از مهم ترین مسائلی که در دین اسلام به آن توجه ویژه ای نیز شده است، ازدواج و تشکیل خانواده است. از آن جایی که تصمیم گیری در رابطه با ازدواج یکی از مهم ترین تصمیم گیری ها در دوران زندگی انسان ها است، اجازه پدر و مادر بسیار ضروری می باشد. مطابق با ماده 1043 قانون مدنی : ازدواج دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد منوط به اجازه پدر یا جد پدری او است. از طرفی دیگر نیز یکی از مسائلی که این روز ها با آن بسیار سر و کار داریم ازدواج بدون اجازه پدر می باشد و در این رابطه مشکلات بسیاری ایجاد می شود. با جعفر صادق دادگر همراه باشید تا امروز در این مطلب به این موضوع بپردازیم که شرایط ازدواج دختر بدون اجازه پدر چیست و آیا پدر دختر می تواند بدون دلیل موجهی مانع این ازدواج شود یا خیر؟
شرایط ازدواج دختر بدون اجازه پدر
همانطور که گفته شد با توجه به عرف جامعه و قوانین ما برای ثبت و انعقاد نکاح علاوه بر رضایت طرفین، رضایت پدر یا جد پدری دختر نیز نیاز است. اما گاهی شرایطی پیش می آید که برای ازدواج دختر دیگر نیازی به اجازه پدر نیست و یا اعتبار اذن ولی ساقط می شود. این شرایط عبارت اند از :
- دختر باکره نباشد.
- دختری که طلاق گرفته است و یا همسرش فوت کرده باشد.
- ولی در قید حیات نباشد.
- ولی حاضر نباشد. یعنی اگر مسافر یا غایب باشد، ولایت او ساقط و اذن او غیر لازم می شود.
- ولی اهلیت نداشته باشد. بنابراین اگر ولی محجور باشد حق دخالت ندارد.
- اگر ولی در اذن دختر مصلحت شناسی نداشته باشد، اعتبار اذن او ساقط می شود زیرا اختیار او محدود به مصلحت دختر است.
- همچنین ولی باید در رعایت مصلحت دختر دلسوز باشد. اگر پدر یا جد پدری بدون دلیل منطقی اذن ازدواج به دختر را ندهند، دختر می تواند به دادگاه مراجعه کند و با معرفی فردی که می خواهد با او ازدواج کند از دادگاه اجازه ازدواج را بگیرد. سپس به دفتر ازدواج رفته و ازدواج خود را ثبت کند.
صیغه موقت بدون اجازه پدر
ازدواج بدون اجازه پدر در صیغه موقت چگونه است؟ این سوال نیز یکی از پرتکرارترین سوالات در این رابطه می باشد. برای ازدواج دختر بدون اذن پدر باید دو حالت مختلف را در صیغه موقت بررسی کرد:
- در حالت اول باید ازدواج موقت دختری که باکره است را مورد بررسی قرار داد. جهت حفظ حقوق دختر باکره در ازدواج موقت کسب اجازه ولی ضروری می باشد. به طوری که ازدواج موقت با دختری که دوشیزه است بدون اجازه پدر از نظر اغلب فقها باطل است.
- در حالت دوم نیز باید ازدواج موقت دختری که باکره نیست را بررسی کنیم. به طور کلی دخترانی که باکره نیستند برای ازدواج موقت نیازی به اجازه پدر ندارند.
بنابراین می توان گفت شرایط ازدواج دختر باکره و غیر باکره در عقد دائم و موقت تفاوتی با یکدیگر ندارند.
اجازه پدر برای ازدواج دختری که باکره نیست
باتوجه به مطالبی که در بخش های قبلی گفتیم در ازدواج دختری که باکره نیست چه موقت و چه دائم نیازی به اجازه پدر نیست. پس دخترانی که دوشیزه و یا باکره نیستند می توانند بدون اجازه پدر خود ازدواج کنند و این ازدواج نه از نظر قانونی و نه از نظر فقهی هیچ ایرادی ندارد.
اجازه پدر برای ازدواج دختر خارج از کشور
تمام مواردی که تا به حال در مورد ازدواج دختر بدون اذن پدر گفتیم در رابطه با دخترانی که خارج از کشور هستند نیز صدق می کند. در صورتیکه هم پدر و هم دختر هر دو ساکن یک کشور باشند، باید به نمایندگی مراجعه کرده و از طریق سامانه میخک یک رضایت نامه رسمی تنظیم کنند. اما اگر پدر یا ولی قهری داخل ایران اقامت داشته باشد و دختر خارج از کشور باشد، پدر باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و رضایت نامه اجازه ازدواج تنظیم کند. در آخر نیز رضایت نامه را به نمایندگی محل اقامت دختر بفرستد.
اجازه پدر برای ازدواج دختر تا چه سنی مورد نیاز است؟
آیا اجازه ازدواج دختر تا سن خاصی مورد نیاز است؟ یعنی برای اجازه پدر برای ازدواج دختر باکره سن به خصوصی در نظر گرفته می شود یا نه؟ شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که آیا دخترانی با سن بالا هم برای ازدواج خود چه دائم و چه موقت نیاز به اجازه پدر دارند یا خیر. در پاسخ به این سوال باید بگوییم که در قانون مدنی برای ازدواج دختر باکره و ضرورت اجازه پدر برای آن به هیچ عنوان سن خاصی تعیین نشده است. بنابراین تا زمانی که پدر و یا جد پدری دختر باکره در قید حیات بوده و شرایط لازم را داشته باشند باید اجازه آن ها جهت عقد نکاح دائم و یا موقت گرفته شود.
ازدواج دختر بالای 30 سال بدون اجازه پدر
بسیاری از افراد به اشتباه تصور می کنند که دختران بالای ۳۰ سال می توانند بدون اجازه پدر ازدواج کنند یعنی ازدواج بدون اجازه پدر برای آن ها مشکلی نداشته و قانونی است. در صورتی که دختر باکره هر چند سال داشته باشد برای ازدواج دائم یا موقت خود نیاز به اجازه پدر و یا جد پدری خود دارد. مگر آنکه بدون عذر موجهی با ازدواج او مخالفت داشته باشند که در این صورت نیز دختر می تواند با مراجعه به دادگاه و معرفی فردی که می خواهد با او ازدواج کند از دادگاه اجازه ازدواج را بگیرد.
آیا ازدواج بدون اذن پدر جرم است؟
آیا ازدواج بدون اجازه پدر جرم می باشد و چه مجازاتی دارد؟ سوالی که ممکن است برای اغلب شما پیش آمده باشد. در پاسخ به این سوال باید گفت در هیچ یک از قوانین کشور ما ازدواج دختر بدون اجازه پدر جرم انگاری نشده است. عدم وجود اجازه پدر برای ازدواج دختر تنها سبب عدم نفوذ عقد می شود. بنابراین این کار جرم نبوده و انجام آن هیچ مجازاتی برای دختر به همراه ندارد.
چه کسانی حق دادن اجازه برای ازدواج دختر را دارند؟
پس از آنکه شرایط ازدواج بدون اجازه پدر را بررسی کردیم بهتر است به این موضوع بپردازیم که چه کسانی حق دادن اجازه برای ازدواج دختر را دارند. به طور کلی فراد زیر دارای این حق می باشند:
- پدر و یا جد پدری نسبی و خونی دختر
- دادگاه صالح در مواردی که پدر یا جد پدری دختر در قید حیات نباشند، غایب باشند و یا به دلایل مختلف چون پیری، جنون و… توانایی ارائه دلیل و یا تصمیم گیری در مورد ازدواج یا عدم ازدواج دختر را نداشته باشند.
بنابراین می توان گفت اجازه ازدواج دختر مربوط به پدر، جد پدری و یا دادگاه می باشد و اجازه مادر، برادر و… در این مورد شرط نمی باشد.
نتیجه گیری
باتوجه به آنچه که در این مطلب گفتیم ازدواج بدون اجازه پدر برای دختر باکره امکان پذیر نمی باشد، مگر در صورت وجود برخی شرایط خاص که به طور مفصل در مورد آن صحبت کردیم. اگر در این رابطه برای شما سوالی مطرح شده است و یا در صورت نیاز به مشاوره حقوقی می توانید به صفحه مشاوره حقوقی ما مراجعه کرده و از مشاوره های حضوری و غیر حضوری ما استفاده کنید. همچنین اگر در دعاوی خانوادگی خود نیاز به وکیل خانواده دارید می توانید با ما تماس بگیرید.
در این صورت دختر می تواند به دادگاه مراجعه کرده و فردی که می خواهد با او ازدواج کند را به دادگاه معرفی کرده و اجازه ازدواج را از دادگاه بگیرد.
برای ازدواج دختر باکره کسب اجازه از پدر و یا جد پدری و در صورت رضایت ندادن آن ها بدون دلیل موجه کسب اجازه از دادگاه ضروری است.
اجازه پدر برای ازدواج دختر باکره محدود به سن خاصی نمی باشد که در این مطلب به طور کامل تر در مورد آن توضیح داده ایم.
بدون دیدگاه