نماینده یا وکیل کسی است که از جانب یک شخص دیگر، که این شخص می تواند حقیقی باشد و یا می تواند حقوقی باشد برای انجام دادن یک کار مشخص مامور می گردد. البته این مامور شدن شخص نماینده، برای انجام دادن وظایف محول شده به او بر اساس عقد یک قرارداد کاملا قانونی صورت می گیرد. در واقع وکیل کسی می باشد که پرونده محول شده از سوی شما به او را در محاکم قضایی پیگیری و بررسی می کند تا در نهایت به نتیجه برسد. به طور کلی باید بگوییم وکیل مدافع حقوق شما در مراکز حقوقی و قضایی می باشد. شما برای داشتن یک وکیل با روش های مختلفی روبرو می باشید. به طور مثال شما می توانید یک وکیل تسخیری یا یک وکیل معاضدتی و یا یک وکیل اتفاقی داشته باشید.
تفاوت وکیل انتخابی با وکیل تسخیری
وکیل انتخابی وکیلی می باشد که شما با نظر و اراده خود انتخاب کرده اید و پیگیری مسائل حقوقی خود را در یک یا چند موضوع به او واگذار نموده اید. اما وکیل تسخیری کسی است که از سوی شما انتخاب نشده باشد و در صورتی که شما یک پرونده حقوقی داشته باشید که نیازمند داشتن وکیل می باشد در حالی که شما از استخدام یک وکیل برای این کار امتناع می ورزید یا این که توانایی مالی برای استخدام یک وکیل را ندارید از سوی محاکم قضایی یک وکیل با عنوان وکیل تسخیری برای شما انتخاب می شود و در نهایت پیگیری روند پرونده حقوقی شما به او سپرده خواهد شد.
پروانه وکالت موردی چیست؟
گاهی اتفاق می افتد که یک تحصیل کرده رشته حقوق پروانه وکالت ندارد. یعنی این شخص آزمون های برگزار شده از جانب کانون وکلای دادگستری را شرکت نکرده است اما قصد دفاع از یک شخص را به عنوان موکل خود دارد. برای این افراد می توان پروانه وکالت موردی صادر کرد. برای تهیه و به دست آوردن پروانه موردی وکالت، شخص حقوقدان باید به مراکز ذی ربط مراجعه کرده و درخواست پروانه وکالت موردی دهد. در نهایت فقط برای مورد گفته شده از سوی او یک پروانه وکالت مدت دار صادر می شود تا بتواند از موکل خود در آن مورد خاص دفاع نماید. این وکیل را، وکیل اتفاقی می نامند.
وکیل معاضدتی
همچنین اگر شخصی دارای یک پرونده قضایی باشد؛ اما از نظر مالی توانایی استخدام یک نماینده برای انجام امور مربوط به پرونده خود را نداشته باشد، اداره معاضدت کانون وکلای دادگستری برای این شخص یک وکیل رایگان در نظر می گیرد. این نماینده مشخص شده، به پیگیری پرونده سپرده شده خواهد پرداخت و از موکل خود دفاع می کند. به چنین وکیلی که از جانب اداره معاضدت کانون وکلای دادگستری برای فرد مورد نظر انتخاب شده است وکیل معاضدتی گفته می شود.
همچنین در صورتی که شما یک وکیل انتخاب داشته باشید می توانید وکالت خود را به انواع متفاوتی مشخص نمایید. به طور مثال شما می توانید یک وکالت مطلق به وکیل انتخابی خود دهید یا این که یک وکالت کند به او بسپارید. در صورت دادن یک وکالت مطلق شما به وکیل خود این اجازه را می دهید تا در تمام موارد حقوقی مربوط به شما دخل و تصرف نماید. این در حالی می باشد که در وکالت کند شما به وکیل خود اجازه دخل و تصرف در برخی موارد خاص را خواهید داد. به طور مثال فقط به او اجازه فروش املاک خود را خواهید داد.