در انواع مختلف قوانین مجازات، قانون گذار تمام موضوعات و شرایط را در نظر می گیرد تا با قوانینی که وضع می کند هم ضرر و زیان شخص قربانی جبران شود و هم مجرم اصلاح شود. از این رو قانون گذار قوانین متفاوتی را برای بزرگسالان و کودکان بزهکار زیر 18 سال وضع کرده است و مجازات کودکان و بزرگسالان در صورت ارتکاب جرمی یکسان نیست. زیرا کودکان و نوجوانان جزء آسیب پذیرترین و وابسته ترین اقشار جامعه هستند و قانون باید نسبت به آن ها رویکردی حمایت گرانه داشته باشد. تا اگر با مشکلی مواجه شدند خود را تحت حمایت قانون ببینند. با جعفرصادق دادگر بهترین وکیل ارومیه، همراه باشید، در این مقاله می خواهیم به چگونگی مجازات کودکان زیر 18 سال بپردازیم.
مجازات کودکان زیر 18 سال
بر اساس قوانین بین المللی، مجازات کودکان زیر 18 سال ممنوع می باشد و هیچ محکمه ای حق برخورد قضایی با آنان را ندارد. و مجازات هایی که در قانون وجود دارد برای کودکان اعمال نمی شود. برای مثال کودکان را شلاق نمی زنند، اعدام نمی کنند و همچنین زندانی نمی کنند. بلکه برای آن ها اقدامات تربیتی در نظر گرفته می شود. این اقدامات شامل نصیحت قاضی، تعهد والدین یا تعهد خود کودک و یا ملزم کردن کودک به انجام خدمات عمومی و … می باشد.
این اقدامات تربیتی به طور کلی برای دو گروه سنی در نظر گرفته شده است :
- کودکان زیر 15 سال
- کودکان 15 تا 18 سال
اقدامات تأمینی و تربیتی کودکان و نوجوانان زیر ۱۵ سال
مطابق با ماده 88 قانون مجازات اسلامی، درباره کودکانی که مرتکب جرائم تعزیری می شوند و سن آن ها در زمان ارتکاب آن جرم، 9 تا 15 سال است حسب مورد، دادگاه یکی از تصمیمات زیر را می گیرد:
الف) تسلیم به والدین یا اولیاء یا سرپرست قانونی با اخذ تعهد به تادیب و تربیت و مواظبت در حسن اخلاق طفل یا نوجوان. در صورتیکه دادگاه مصلحت بداند این اختیار را دارد تا حسب مورد از اشخاص ذکر شده در این بند، تعهد به انجام کارهایی از قبیل موارد زیر و اعلام نتیجه به دادگاه در مهلت مقرر را نیز اخذ نماید:
- معرفی کودک یا نوجوان به مددکار اجتماعی، روانشناس و یا دیگر متخصصان و انجام همکاری های لازم با آن ها
- فرستادن طفل یا نوجوان به یک موسسه آموزشی و فرهنگی به منظور تحصیل یا حرفه آموزی
- اقدامات لازم جهت درمان یا ترک اعتیاد طفل یا نوجوان تحت نظر پزشک
- جلوگیری از معاشرت و ارتباط مضر طفل یا نوجوان با اشخاص به تشخیص دادگاه
- جلوگیری از رفت و آمد کودک یا نوجوان به محل های تعیین شده
ب) اگر والدین کودک صلاحیت نگهداری از او را نداشته باشند و یا دادگاه به آن ها دسترسی نداشته باشد کودک را تسلیم به اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگری که دادگاه به مصلحت طفل یا نوجوان بداند می کنند. البته با الزام به انجام دستورهای مذکور در بند (الف).
پ) نصیحت به وسیله قاضی دادگاه
ت) اخطار و تذکر و یا اخذ تعهد کتبی به عدم تکرار جرم
ث) نگهداری کودک و یا نوجوان در کانون اصلاح و تربیت از 3 ماه تا 1 سال در مورد جرائم تعزیری درجه 1 تا 5
اقدامات تأمینی و تربیتی کودکان و نوجوانان 15 تا 18 سال
مطابق با ماده 89 قانون مجازات اسلامی، نوجوانانی که مرتکب جرم تعزیری می شوند و سن آن ها در هنگام ارتکاب آن جرم، بین 15 تا 18 سال است یکی از مجازات های زیر برای آن ها اجراء می شود:
الف) نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از 2 تا 5 سال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه یک تا سه است.
ب) نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از 1 تا 3 سال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه چهار است.
پ) نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از 3 ماه تا 1 سال، یا پرداخت جزای نقدی از ده میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا انجام 180 تا 720 ساعت خدمات عمومی رایگان در مورد جرائمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه پنج است.
ت) پرداخت جزای نقدی از 1 میلیون ریال تا 20 میلیون ریال، یا انجام 60 تا 180 ساعت خدمات عمومی رایگان درمورد جرائمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه شش است.
ث) پرداخت جزای نقدی تا 1 میلیون ریال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آن ها تعزیر درجه هفت و هشت می باشد.
بنابراین شدیدترین مجازاتی که برای این کودکان می توان در نظر گرفت، نگهداری آنان در کانون اصلاح و تربیت می باشد.
اعدام یا قصاص کودکان
سوالی که بسیار پیش می آید این است که اگر کودکان زیر 18 سال مرتکب قتل شوند باز مجازات نمی شوند؟ در این مورد نیز کودکان به 2 دسته تقسیم می شوند:
- کودکانی که هنوز به سن بلوغ شرعی نرسیده باشند.
- کودکانی که به سن بلوغ شرعی رسیده اند. (سن بلوغ شرعی برای برای دختران 9 سالگی و برای پسران 15 سالگی می باشد.)
اگر کودک نابالغی مرتکب قتل عمد شود، قصاص نمی شود و اقدام او خطای محض تلقی می شود. در نتیجه کودک قصاص نمی شود و عاقله او باید دیه را پرداخت کند.
اما اگر کودک بالغی مرتکب قتل عمد شود، اصل بر مسئولیت کامل فرد است. مگر این که شکی در تشخیص و رشد فرد وجود داشته باشد. در این صورت با نظر پزشکی قانونی، اگر نوجوان فاقد رشد قدرت تشخیص باشد، از قصاص مبرا می شود.
جمع بندی
بنار آنچه گفتیم کودکان و نوجوانان زیر 18 سال در صورت ارتکاب جرمی مانند بزرگسالان مجازات نمی شوند، بلکه برای آن ها اقدامات تربیتی در نظر گرفته می شود. این اقدامات نیز بسته به شرایط و سن کودک متفاوت می باشند. در صورتیکه در این مورد به مشکلی بر خوردید و نیاز به مشاوره داشتید می توانید با جعفر صادق دادگر، بهترین وکیل کیفری در ارومیه تماس گرفته و از راهنماییی های او بهره مند شوید.
بدون دیدگاه